Hệ thống giáo dục trên khắp thế giới đang ngày càng phát triển và một số quốc gia từ lâu đã luôn dẫn đầu với nền giáo dục tiên tiến. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu 4 hệ thống giáo dục hàng đầu trên thế giới bao gồm: Hệ thống giáo dục Canada, hệ thống giáo dục ở Mỹ, hệ thống giáo dục ở Anh và hệ thống giáo dục Hàn Quốc.
Tìm hiểu thêm về Chương trình Tú tài Bang Ontario trực tuyến
I. Hệ thống giáo dục Canada
Do sự phân quyền từ chính phủ, mỗi tỉnh hoặc bang ở Canada có trách nhiệm phát triển chương trình học, thiết lập các chính sách giáo dục và quản lý việc phân bổ kinh phí cho các trường học. Điều này dẫn đến việc Canada không có một hệ thống giáo dục đồng nhất. Tuy nhiên, chất lượng giáo dục trên khắp cả nước không có sự chênh lệch đáng kể về tổ chức hay thời gian học của từng bậc học. Hệ thống giáo dục Canada bao gồm nhiều cấp bậc, từ Mầm non đến Đại học và Sau Đại học. Dưới đây là thông tin cụ thể về từng cấp học trong hệ thống giáo dục Canada.
1. Giáo dục Mầm non trong hệ thống giáo dục Canada
Giáo dục mầm non ở Canada thường áp dụng cho trẻ từ 0 đến 6 hoặc 7 tuổi, tùy theo tỉnh hoặc lãnh thổ. Mục tiêu của giáo dục Mầm non ở Canada là tạo ra môi trường học tập an toàn, đầy cảm hứng và nhiều cơ hội phát triển cho trẻ em. Chương trình học tập trung giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, ngôn ngữ, toán học cơ bản và tư duy sáng tạo. Các 2 loại hình trường mầm non ở Canada là Nhà trẻ (Child Care Centers) và Trường mầm non (Kindergarten).
2. Tiểu học và Trung học cơ sở/Trung học phổ thông
Ở Canada, tuổi bắt đầu học tiểu học và tuổi hoàn thành trung học phụ thuộc vào quy định từng tỉnh và lãnh thổ. Trẻ có thể bắt đầu học tiểu học khi ở độ tuổi 5 hoặc 6 tuổi. Trung học ở Canada không phân chia thành cấp 2 và cấp 3 như ở Việt Nam mà thay vào đó, học sinh theo học từ lớp 7 đến khi tốt nghiệp lớp 12. Sau khi hoàn thành chương trình trung học, học sinh sẽ nhận được bằng tốt nghiệp từ chính quyền tỉnh và có cơ hội theo học bậc Cao đẳng hoặc Đại học, tùy thuộc vào năng lực và mong muốn cá nhân.
3. Cao đẳng/Học viện thuộc hệ thống giáo dục Canada
Tại Canada, trường Cao đẳng và Học viện được phân loại theo nhiều tỉnh bang, bao gồm:
- Trường Cao đẳng nghề
- Trường Cao đẳng cộng đồng
- Trường Cao đẳng nghệ thuật ứng dụng hoặc công nghệ ứng dụng
- Viện công nghệ hoặc khoa học
- Collèges d’enseignement général et Professionnel (CÉGEPs) tại tỉnh bang Québec
Chương trình Cao đẳng tại Canada tập trung trang bị cho sinh viên những kỹ năng thực tế để tham gia vào lực lượng lao động của đất nước này. Các trường Cao đẳng cũng duy trì mối quan hệ mật thiết với doanh nghiệp và các ngành công nghiệp đa dạng, bao gồm kinh doanh, báo chí, quản lý khách sạn, thiết kế, công nghệ thông tin, kỹ thuật, môi trường, ngôn ngữ và nghệ thuật,… để đảm bảo rằng chương trình học phản ánh những yêu cầu thực tế của thị trường lao động. Ngoài ra, du học sinh cũng có lựa chọn tham gia chương trình Cao đẳng chuyển tiếp lên Đại học (University Transfer Program). Để tham gia chương trình chuyển tiếp này, học sinh cần đảm bảo rằng mình đã tích lũy đủ số tín chỉ cần thiết để được xét nhận vào năm đầu của bậc Đại học.
Riêng tại tỉnh bang Québec, bạn có thể chọn chương trình học CEGEP (Cégep de la Gaspésie et des Îles). Bao gồm 2 chương trình học khác nhau:
- Chương trình học liên thông lên Đại học kéo dài trong 2 năm
- Chương trình học 3 năm và có thể đi làm ngay sau khi tốt nghiệp
4. Đại học và Sau Đại học trong hệ thống giáo dục Canada
Hệ thống giáo dục Canada bậc Đại học được đánh giá cao trên toàn cầu với uy tín của nhiều trường Đại học nằm trong top đầu trên thế giới. Các chương trình giáo dục tại Canada được thiết kế một cách đa dạng để đáp ứng nhu cầu của sinh viên từ nhiều quốc gia khác nhau.
Mặc dù chi phí học tập ở Canada có thể cao hơn so với một số quốc gia khác, nhưng so với Mỹ và một số quốc gia châu Âu, chi phí tại Canada tối ưu hơn một cách đáng kể. Hơn nữa, sinh viên có cơ hội nhận được nhiều hỗ trợ tài chính và học bổng từ các trường Đại học tại Canada, cùng với nhiều cơ hội làm thêm để giúp trang trải chi phí sinh hoạt.
Ở bậc Sau Đại học, đối với bậc Thạc sĩ, bạn có thể tham gia chương trình Graduate Certificate với yêu cầu đầu vào tương đối linh hoạt. Một ưu điểm của chương trình học này là mức học phí rất phải chăng và du học sinh còn có cơ hội ở lại và làm việc tại Canada trong khoảng thời gian lên đến 3 năm và 18 tháng.
Sơ đồ hệ thống giáo dục Canada
II. Hệ thống giáo dục ở Mỹ
Là một trong những quốc gia có nền giáo dục chất lượng hàng đầu thế giới, Mỹ là điểm đến mà hàng triệu du học sinh toàn cầu mong muốn đặt chân đến. Hệ thống giáo dục ở Mỹ được chia thành nhiều cấp độ, bao gồm:
1. Giáo dục mầm non trong hệ thống giáo dục ở Mỹ
Giáo dục mầm non là bậc đầu tiên trong hệ thống giáo dục ở Mỹ và tập trung vào sự phát triển sớm cho trẻ về trí thông minh, kỹ năng xã hội và các kiến thức cơ bản. Giáo dục mầm non ở Mỹ thường dành cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi nhưng cũng có các chương trình sớm hơn cho trẻ từ 0 đến 3 tuổi tại các nhà trẻ. Đây là giai đoạn quan trọng để trẻ hình thành tư duy và tạo sự tự tin trong việc học tập và tương tác xã hội.
Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển các kỹ năng cơ bản như kỹ năng xã hội, ngôn ngữ, toán học và khoa học. Giáo dục mầm non ở Mỹ có nhiều loại hình, bao gồm trường mầm non công lập, trường mầm non tư nhân, trường mầm non chuyên nghiệp và các chương trình sớm hơn cho trẻ nhỏ trong các nhà trẻ sơ sinh.
2. Bậc tiểu học trong hệ thống giáo dục ở Mỹ
Bậc Tiểu học ở Mỹ có thời gian học thông thường kéo dài từ 5 đến 6 năm. Năm đầu thường bắt đầu khi trẻ khoảng 5 – 6 tuổi. Hầu hết các học sinh ở Mỹ thường hoàn thành bậc Tiểu học khi 11 tuổi. Khác với Việt Nam, học sinh bậc Tiểu học ở Mỹ chỉ được đánh giá khả năng qua thang điểm từ A – F thay vì điểm từ 1 đến 10.
3. Bậc trung học thuộc hệ thống giáo dục ở Mỹ
Giáo dục trung học ở Mỹ bắt đầu từ lớp 6 hoặc lớp 7 và kéo dài đến lớp 12. Có 2 nhóm môn học là môn bắt buộc và tự chọn:
- Các môn học bắt buộc: Văn học (English/Literature), Toán học (Mathematics), Vật lý (Physical), Khoa học (Science),…
- Các môn tự chọn: Giáo dục thể chất (Physical Education), Ngoại ngữ (Foreign Language), Tin học (Computer), Nghệ thuật (Art),…
Học sinh cũng có thể tham gia các chương trình Xếp lớp Nâng cao (AP – Advanced Placement), chương trình này cung cấp nội dung giảng dạy tương đương với các khóa học cơ bản ở bậc Đại học và có thể được chuyển đổi thành tín chỉ trong chương trình Đại học nếu học sinh đạt được điểm số yêu cầu cho môn học AP tương ứng. Năng lực học tập của học sinh được đánh giá thông qua thang điểm GPA với thang điểm 4.0.
Khác với Việt Nam, tại Mỹ, các môn học thường chỉ có một giáo viên chủ nhiệm sẽ phụ trách quản lý lớp học và dạy các môn học chính như Toán, Ngữ văn, Khoa học và nhiều môn khác. Một số môn học chuyên biệt như Tiếng Anh, Thể dục, Âm nhạc, Mỹ thuật,… thường có giáo viên bộ môn chịu trách nhiệm giảng dạy.
4. Cao đẳng, Đại học và Sau Đại học
Giáo dục Cao đẳng và Đại học ở Mỹ được coi là một trong những hệ thống giáo dục đa dạng và nổi tiếng trên thế giới. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về giáo dục Cao đẳng và Đại học ở Mỹ:
- Trường dạy nghề (Vocational/Technical School): Trang bị cho sinh viên kiến thức chuyên sâu trong một lĩnh vực nhất định trong thời gian 2 – 3 năm.
- Cao đẳng cộng đồng (Community Colleges): Cao đẳng cộng đồng là một loại hình trường Cao đẳng cung cấp các chương trình học tập trong vòng 2 năm. Sinh viên có thể nhận chứng chỉ hoặc bằng cử nhân và sau đó chuyển tiếp vào Đại học.
- Trường Đại học công lập (Public Universities): Mỹ có nhiều trường Đại học công lập được tài trợ bởi các bang và học phí thường thấp hơn cho cư dân của bang đó.
- Trường Đại học tư nhân (Private Universities): Trường Đại học tư nhân thường có học phí cao hơn và không nhận sự tài trợ từ ngân sách công cộng của bang.
Ở bậc Sau Đại học, trong Chương trình Thạc sĩ tại Mỹ, hầu hết sinh viên thường cần hoàn thành từ 6 đến 8 khóa học cao cấp, tham gia vào một dự án nghiên cứu chuyên sâu hoặc viết một luận án sau khi đã hoàn thành các khóa học. Đa số chương trình Thạc sĩ có thời gian kéo dài trong vòng 2 năm, tuy nhiên, có một số ngành chỉ yêu cầu một năm để hoàn thành và năm còn lại, sinh viên tự thục hiện luận văn nghiên cứu khoa học. Hệ thống giáo dục ở Mỹ thường chia văn bằng Thạc sĩ thành ba loại phổ biến sau đây:
- Thạc sĩ học thuật (Academic Master): Thạc sĩ Khoa học xã hội (Master of Arts – M.A), Thạc sĩ Khoa học tự nhiên (Master of Science – MS, MSc)
- Bằng Thạc sĩ nghiên cứu: Master of Research (MRes), Master by Research (Mphill), Master of Studies (MSt)
- Thạc sĩ chuyên nghiệp (Professional Master’s Degrees)
Đối với bậc Tiến sĩ (PhD), người học cần 1 đến 3 năm để hoàn thành chương trình học với nhiều yêu cầu đầu vào và chuẩn đầu ra vô cùng nghiêm ngặt. Dự án nghiên cứu Tiến sĩ có thể kéo dài từ 3 đến 7 năm hoặc thậm chí cả thập kỷ tùy thuộc vào chuyên ngành và mức độ phức tạp của nghiên cứu.
Sơ đồ hệ thống giáo dục ở Mỹ
III. Hệ thống giáo dục ở Anh
Hệ thống giáo dục ở Anh là hệ thống giáo dục nổi tiếng và được đánh giá cao trên toàn thế giới. Hệ thống này bao gồm nhiều cấp học và các cơ hội học tập đa dạng. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về hệ thống giáo dục ở Anh:
1. Bậc Mầm non trong hệ thống giáo dục ở Anh
Ở Anh, bậc mầm non tương đương với giáo dục mầm non ở các nước khác và thường được gọi là “Early Years Education” hoặc “Early Childhood Education”. Giáo dục mầm non ở Anh dành cho trẻ từ khoảng 3 hoặc 4 tuổi đến khi bắt đầu cấp tiểu học ở khoảng 5 tuổi. Mục tiêu chính của giáo dục mầm non là cung cấp môi trường học tập thích hợp cho trẻ nhỏ phát triển khả năng vận động, ngôn ngữ, tư duy logic và kỹ năng xã hội.
2. Bậc tiểu học thuộc hệ thống giáo dục ở Anh
Cấp tiểu học ở Anh bắt đầu từ khoảng 4 đến 5 tuổi và kéo dài đến khoảng 11 tuổi. Mục tiêu của cấp tiểu học là xây dựng nền tảng vững chắc về kiến thức cơ bản, đọc, viết và toán học cho học sinh.
3. Cấp trung học trong hệ thống giáo dục ở Anh
Cấp trung học dành cho học sinh từ khoảng 11 tuổi và kéo dài đến khoảng 16 tuổi. Mục tiêu của cấp trung học là cung cấp cho học sinh kiến thức và kỹ năng cơ bản trong nhiều lĩnh vực, bao gồm khoa học, ngôn ngữ, xã hội và nghệ thuật,… Đây là giai đoạn rất quan trọng bởi kiến thức trong giai đoạn này là nền tảng cốt lõi để học sinh tham gia kỳ thi quốc gia GCSE.
A/AS Levels là bậc học tiếp theo trong chương trình học GCSE dành cho học sinh 16 đến 18 tuổi. Đây là tấm vé để học sinh tiếp tục theo học Đại học ở các trường tại Anh và toàn thế giới.
4. Cao đẳng/Đại học và Sau Đại học thuộc hệ thống giáo dục ở Anh
Bậc Cử Nhân (Bachelor’s Degree): Đại học ở Anh thường kéo dài 3 năm cho học sinh tại nước Anh và 4 năm cho học sinh quốc tế. Bậc cử nhân tập trung vào chuyên ngành cụ thể và yêu cầu sinh viên hoàn thành một luận văn hoặc dự án tốt nghiệp.
Bậc Thạc sĩ (Master’s Degree) ở Anh thường kéo dài từ 1 đến 2 năm và tập trung vào nghiên cứu sâu và chuyên sâu trong lĩnh vực chuyên ngành. Sinh viên cần hoàn thành luận án Thạc sĩ để được công nhận tốt nghiệp.
Bậc Tiến sĩ (Doctorate or PhD) ở Anh tập trung vào nghiên cứu độc lập. Đây là bậc học có thời gian đào tạo dài nhất và thường kéo dài từ 3 đến 4 năm hoặc hơn, tùy theo thời gian thực hiện luận án Tiến sĩ.
Sơ đồ hệ thống giáo dục ở Anh
IV. Hệ thống giáo dục Hàn Quốc
Để trở thành một trong bốn “con rồng kinh tế” của châu Á, giáo dục là một trong các lĩnh vực mà Chính phủ Hàn Quốc luôn chú trọng đầu tư và phát triển. Hàn Quốc theo hệ thống giáo dục 6 – 3 – 3 – 4, tức tiểu học từ lớp 1 đến lớp 6, trung học cơ sở từ lớp 7 đến lớp 9, trung học từ lớp 10 đến lớp 12 và Đại học là 4 năm sau đó (riêng Y khoa và Dược khoa là 6 năm). Sau đó là 2 năm Thạc sĩ và 3 năm Tiến sĩ. Cụ thể như sau:
1. Bậc mầm non trong hệ thống giáo dục Hàn Quốc
Giáo dục mầm non ở Hàn Quốc áp dụng cho trẻ từ khoảng 3 hoặc 4 tuổi đến 5 hoặc 6 tuổi, tùy theo từng loại hình mầm non và quy định cụ thể của từng cơ sở. Giáo dục mầm non bao gồm cả nhà trẻ (childcare centers) và mầm non (kindergarten). Nhà trẻ thường là nơi chăm sóc trẻ em từ khi còn nhỏ, trong khi mầm non tập trung vào chương trình học tập chuẩn bị cho cấp tiểu học.
2. Bậc tiểu học của hệ thống giáo dục Hàn Quốc
Cấp tiểu học ở Hàn Quốc thường bắt đầu từ lớp 1 và kéo dài đến lớp 6 với độ tuổi thường là từ 6 hoặc 7 đến 12 hoặc 13 tuổi. Cấp tiểu học ở Hàn Quốc có áp lực học tập cao với các kỳ thi và kiểm tra thường xuyên. Học sinh thường phải tham gia vào các kỳ thi quốc gia quan trọng như Kỳ thi tốt nghiệp tiểu học (Primary School Leaving Exam) để đánh giá năng lực và chuyển tiếp sang cấp trung học.
3. Bậc trung học thuộc hệ thống giáo dục Hàn quốc
Cấp trung học trong hệ thống giáo dục Hàn quốc thường bắt đầu từ lớp 7 và kéo dài đến lớp 12 với độ tuổi thường là từ 13 hoặc 14 đến 18 hoặc 19 tuổi. Có 3 loại hình trường trung học thuộc hệ thống giáo dục Hàn Quốc như sau:
- Trung học phổ thông: Là những trường bình thường giảng dạy cho học sinh theo đúng độ tuổi và chương trình quốc dân chung
- Trung học hướng nghiệp: Là trường chuyên dạy nghề cho học sinh cấp 3, ngoài giờ học chính quy, học sinh sẽ có những buổi học một nghề tương ứng với các ngành nghề cụ thể mà học sinh đã chọn.
- Trung học chuyên: Là những trường nghệ thuật dành cho các bạn học sinh năng khiếu và có tài năng nghệ thuật đặc biệt. Bên cạnh những buổi học chính quy, nhà trường sẽ tạo điều kiện để học sinh làm thực tập sinh ở các công ty giải trí cũng như đi biểu diễn nghệ thuật.
4. Cao đẳng/cao đẳng nghề thuộc hệ thống giáo dục Hàn Quốc
Tương tự như tại Việt Nam, các chương trình đào tạo Cao đẳng và đào tạo nghề trong hệ thống giáo dục Hàn Quốc thường có thời gian kéo dài từ 2 đến 3 năm. Sinh viên học chương trình Cao đẳng sẽ được trang bị kiến thức chuyên môn và kỹ năng thực tế để chuẩn bị cho việc làm ngay sau khi hoàn thành khóa học.
5. Đại học và Sau Đại học trong hệ thống giáo dục Hàn Quốc
Có khoảng 250 trường Đại học ở Hàn Quốc hiện nay. Chương trình trình độ cử nhân hầu hết các ngành là 4 năm, đối với Y học, Đông y và nha khoa là 6 năm.
Tương tự các nước khác, hệ thống giáo dục Hàn Quốc cũng chia bậc đào tạo Sau Đại học thành 2 bậc. Ở bậc Thạc sĩ, sinh viên phải hoàn thành ít nhất 24 tín chỉ với thời gian tối thiểu 2 năm. Với bậc Tiến sĩ, sinh viên phải hoàn thành ít nhất 36 tín chỉ với thời gian tối thiểu 3 năm.
Sơ đồ đơn giản về hệ thống giáo dục của xứ sở kim chi
Với bài viết này, hy vọng phụ huynh và các bạn học sinh đã có những thông tin toàn diện để đối chiếu hệ thống giáo dục các quốc gia đi đầu về giáo dục hiện nay và từ đó có những quyết định phù hợp cho tương lai sắp tới. Nhìn chung, cơ cấu phân bậc các cấp/lớp trong hệ thống giáo dục quốc dân tại các nước Canada, Mỹ, Anh, Hàn Quốc không có nhiều nhiều khác biệt với nhau cũng như so với Việt Nam. Tuy nhiên, về chương trình học và tiêu chuẩn bằng cấp, mỗi quốc gia có một định hướng khác nhau tùy thuộc vào nhiều yếu tố như lịch sử giáo dục, yêu cầu mỗi khu vực tỉnh/bang và yếu tố chính trị, xã hội của từng vùng, từng quốc gia.
Đối với học sinh Việt Nam, việc lựa chọn chương trình giáo dục quốc tế phù hợp ngay từ đầu là điều vô cùng quan trọng, giúp các em sớm được rèn luyện đúng cách để thích nghi và phát triển khi có dự định học tập và làm việc tại nước ngoài sau này. Hiện nay, học sinh Việt Nam có nhiều cơ hội du học tại chỗ thông qua các chương trình giáo dục phổ thông quốc tế với hình thức học tập trực tuyến. Bằng tú tài quốc tế Bang Ontario, Canada là một trong các bằng tú tài phổ biến hiện nay. Trường Trinity Ontario High School là trường Trung học danh tiếng ở Ontario cung cấp chương trình Tú tài Bang Ontario trực tuyến để lấy bằng OSSD ngay tại Việt Nam.
Để tìm hiểu thông tin về chương trình đào tạo trực tuyến của Trường Trinity Ontario High School, Quý phụ huynh hãy liên hệ hotline 0938 938 748 – 0901 823 132 để được tư vấn chi tiết!
