Đối với học sinh Việt Nam, khái niệm homeschooling là gì vẫn còn khá mơ hồ bởi theo truyền thống, học sinh phải đến trường khi đến độ tuổi quy định. Homeschooling tại Mỹ hay tại các nước phát triển khác thường được biết đến rộng rãi hơn. Ngày nay, nhờ sự phát triển của khoa học công nghệ cùng tốc độ toàn cầu hóa, đông đảo phụ huynh Việt Nam đã có cái nhìn tích cực hơn về Homeschooling và chuyển sang phương pháp học hiện đại này.
Homeschooling là gì và phổ biến như thế nào?
1. Tìm hiểu Homeschooling là gì
Cắt nghĩa theo từ tiếng Anh, Homeschooling đồng nghĩa với từ Home Education, dịch sang tiếng Việt với nghĩa là giáo dục tại gia. Nói một cách cụ thể hơn về Homeschooling là gì thì đây là phương pháp mà học sinh sẽ tiếp nhận sự giáo dục từ cha mẹ hay người lớn trong nhà thay vì đến trường. Homeschooling tại Mỹ khá phổ biến và được công nhận, theo ghi nhận, hiện có đến 4 triệu trẻ em đang theo học phương pháp Homeschooling ở quốc gia phát triển này.
Trong khi đó, Homeschooling tại Việt Nam vẫn là một hình thức giáo dục còn khá mới mẻ vì nhiều nguyên nhân. Thứ nhất, chúng ta đã quen với các hình thức giáo dục truyền thống nên cho rằng học sinh bắt buộc phải đến trường đầy đủ trong suốt 12 năm học. Thứ hai, chương trình giáo dục phổ thông nặng về lý thuyết và thi cử nên nhiều phụ huynh cũng lo lắng rằng việc học tại nhà sẽ không cung cấp đủ kiến thức cho học sinh. Thêm nữa, khi tìm hiểu Homeschooling là gì, nhiều phụ huynh cũng quan ngại về vấn đề thiếu môi trường kết nối, tương tác xã hội cho con.
Homeschooling tại Nhật cũng đã từng vấp phải những vấn đề tương tự vì đây cũng là quốc gia có hệ thống giáo dục khắt khe và quy chuẩn. Tuy nhiên, tính đến nay, Homeschooling tại Nhật cũng đang ghi nhận những dấu hiệu tích cực từ phía các nhà giáo dục, gia đình và học sinh. Đặc biệt là từ sau khi đại dịch Covid-19 diễn ra, hình thức Homeschooling lại càng được cân nhắc và lựa chọn.
2. Homeschooling tại Việt Nam: Các hình thức phổ biến
Nhiều phụ huynh vẫn lầm tưởng rằng Homeschooling là việc con chỉ được phép ngồi học ở nhà dưới sự dạy dỗ của cha mẹ. Tuy nhiên, để mà nói Homeschooling là gì, chúng ta có nhiều cách diễn giải đa dạng và phong phú hơn thế.
2.1 Học online: Hình thức Homeschooling tại Mỹ phổ biến
Thay vì tham gia các khóa học trực tiếp tại một đơn vị giáo dục, học sinh có thể chọn một chương trình học trực tuyến, chẳng hạn như các khóa học lấy Bằng Tốt nghiệp Trung học Canada của Trinity Ontario High School. Hình thức này phù hợp với những gia đình muốn cho con học ở nhà nhưng vẫn đảm bảo con được tiếp nhận giáo dục một cách đầy đủ nhất.
Học online cũng được xem là một hình thức Homeschooling
Các phụ huynh chọn Homeschooling tại Mỹ cũng ưa chuộng phương pháp này vì ba mẹ có thể tập trung lo công việc, vừa chăm sóc cho con, vừa giám sát và đánh giá việc học của con qua các phương tiện hiệu quả,… Học sinh cũng có thể giảm bớt áp lực về khối lượng bài học, tập trung vào thế mạnh của mình nhờ chương trình được thiết kế mang tính cá nhân hóa. Để hoàn thành các chương trình học trực tuyến, học sinh vừa phải đảm bảo số giờ học quy định vừa tham gia các hoạt động hoặc các chương trình phục vụ cộng đồng trong khu vực. Điều này giúp phụ huynh khi tìm hiểu về Homeschooling là gì có thể an tâm vì con có thể phát triển một cách trọn vẹn các kỹ năng học thuật và xã hội cần thiết.
Đối với một số chương trình, học sinh còn có thể học chung với các bạn học sinh ở những quốc gia khác nhau. Điều này giúp các em có thể mở rộng mối quan hệ với bạn bè quốc tế, trau dồi những kỹ năng, cách ứng xử, học tập và làm việc ở môi trường đa văn hóa. Thông qua các khóa online, dù chọn hình thức Homeschooling tại Việt Nam hay bất kỳ đâu, học sinh vẫn được đảm bảo học tập và phát triển một cách đầy đủ.
2.2 Học cùng gia đình: Một hình thức khác của Homeschooling tại Việt Nam
Hình thức này đã tồn tại từ rất lâu, nhưng trước đây, việc học tại nhà chỉ mang tính chất bổ trợ thêm cho quá trình học tập của học sinh. Dựa trên những kiến thức học được ở trường và sự hỗ trợ của ba mẹ hay người lớn trong nhà, học sinh sẽ tự làm bài tập hoặc bổ sung thêm những kiến thức mới. Nhiều phụ huynh chưa hiểu Homeschooling là gì vẫn còn lầm tưởng hình thức này với việc học thêm tại nhà.
Học sinh nâng cao hiệu quả việc học khi chọn hình thức Homeschooling
Các em không đến trường mà nhận sự giáo dục trực tiếp từ ba, mẹ hoặc một người lớn trong nhà. Người “thầy” tại nhà của học sinh bắt buộc phải thỏa mãn những điều kiện sau:
- Có năng lực giảng dạy tốt, từ việc soạn giáo án, đến việc xây dựng lớp học nghiêm túc, chỉn chu
- Hệ thống hóa và phân tầng kiến thức một cách hợp lý để đảm bảo học sinh không bị lỗ hỏng về mặt kiến thức, kỹ năng
- Đảm bảo học sinh có thể phát triển các kỹ năng xã hội cần thiết và không bị các vấn đề về tâm lý khi học một mình
- Khuyến khích trẻ tham gia các kỳ thi đánh giá năng lực uy tín để kiểm tra sự tiến bộ của học sinh và hiệu quả hóa quá trình tự học ở nhà
- Sử dụng sách giáo khoa, tài liệu học tập uy tín, được kiểm định và công nhận, cung cấp cho trẻ nguồn tài nguyên học tập phong phú, chuyên nghiệp
- Đặt ra giới hạn để học sinh và người dạy tách biệt được các mối quan hệ giữa người học – người dạy và con cái – ba mẹ
- Tạo không gian học tập chỉn chu để học sinh không bị phân tâm bởi những tác động bên ngoài như người thân, công việc nhà,…
- Xác định rõ việc học Homeschooling sẽ kéo dài trong vòng bao lâu, lên kế hoạch học tập theo tuần, theo tháng và theo năm
Khi đã chắc chắn với những điều kiện này, gia đình mới có thể bắt đầu việc giáo dục ở nhà cho học sinh.
3. Những khó khăn của Homeschooling tại Việt Nam và các giải pháp
Tại Việt Nam, Homeschooling vẫn chưa được công nhận rộng rãi và nhiều người còn cho rằng hình thức này sẽ vô tình làm hạn chế việc học và phát triển của học sinh. Hơn nữa, hình thức này sẽ không phù hợp với những em muốn hoàn thành chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam. Trước đây, nếu muốn học Homeschooling tại Việt Nam, các em phải chật vật, đắn đo chọn lựa những chương trình phù hợp. Tuy nhiên, đối với những phụ huynh đã hiểu rõ Homeschooling là gì, họ có nhiều lựa chọn hơn thế.
Họ có thể áp dụng các chiến lược Homeschooling hiệu quả dành cho học sinh ở từng độ tuổi khác nhau. Họ có thể cho con học tại nhà ở những lớp nhỏ như Mầm non và trau dồi cho các em những kiến thức thật cần thiết thay vì đến trường từ sớm. Hoặc họ cũng có thể cho con đi học đến năm cấp 3 và sau đó bắt đầu việc giáo dục tại nhà để các em có thể tập trung vào định hướng nghề nghiệp mong muốn của bản thân. Đây là những chiến lược khá phổ biến đối với những phụ huynh chọn Homeschooling tại Nhật và tại Mỹ.
Homeschooling sẽ trở nên phổ biến trong tương lai
Với một số gia đình có định hướng cho con đi du học, học sinh vẫn sẽ học chương trình MoET ở trường, nhưng thay vì đi học thêm, các em sẽ học các khóa học lấy bằng tốt nghiệp quốc tế hoặc học cùng người thân để tìm hiểu chuyên sâu về một lĩnh vực nào đó. Với chiến lược này, học sinh chọn Homeschooling tại Việt Nam sẽ có nhiều hướng đi và lựa chọn hơn cho con đường phát triển trong tương lai của mình.
Qua việc tìm hiểu Homeschooling là gì, chắc chắn phụ huynh đã phần nào hình dung và hiểu hơn về hình thức học hiện đại và phổ biến này. Hiện, Du học ISA và Trinity Ontario High School đang cung cấp các khóa lấy Bằng Tốt nghiệp Trung học Canada (Ontario Secondary School Diploma) phù hợp cho học sinh muốn học Homeschooling tại Việt Nam. Quý phụ huynh vui lòng liên hệ chúng tôi để được tư vấn chi tiết.
